در دنیای گیمینگ، انتخاب مانیتور مناسب یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی است که هر گیمر باید بگیرد. یکی از مشخصات کلیدی مانیتورهای گیمینگ، نرخ تازه‌سازی یا همان «هرتز» (Hz) است. اما مانیتور گیمینگ باید چند هرتز باشد؟ و چرا این مشخصه تا این حد در تجربه گیمینگ اهمیت دارد؟ در این مقاله، به بررسی مفهوم هرتز، تاثیر آن بر گیمینگ و نکات مهم برای انتخاب مانیتور مناسب می‌پردازیم.
هرتز چیست و چرا مهم است؟
نرخ تازه‌سازی مانیتور که با واحد هرتز (Hz) измер می‌شود، نشان‌دهنده تعداد دفعاتی است که تصویر روی صفحه در هر ثانیه به‌روزرسانی می‌شود. برای مثال، یک مانیتور ۶۰ هرتزی در هر ثانیه ۶۰ بار تصویر را تازه‌سازی می‌کند. هرچه این عدد بالاتر باشد، تصاویر روان‌تر و بدون لرزش نمایش داده می‌شوند. این ویژگی در گیمینگ، به‌ویژه در بازی‌های سریع و رقابتی مانند تیراندازی اول شخص (FPS) یا بازی‌های مسابقه‌ای، اهمیت ویژه‌ای دارد.
در گیمینگ، نرخ تازه‌سازی بالا به معنای کاهش تاری حرکت (Motion Blur) و پاسخگویی بهتر به حرکات سریع است. این امر به گیمرها کمک می‌کند تا اهداف خود را دقیق‌تر دنبال کنند و واکنش سریع‌تری به اتفاقات بازی نشان دهند. برای مثال، در بازی‌هایی مانند Valorant یا Call of Duty، حتی چند میلی‌ثانیه تاخیر می‌تواند تفاوت بین برد و باخت را رقم بزند.
حداقل هرتز مورد نیاز برای گیمینگ
برای گیمرهای معمولی که بازی‌های تک‌نفره یا سبک‌های کندتر مانند استراتژی یا ماجراجویی را ترجیح می‌دهند، یک مانیتور ۶۰ هرتزی می‌تواند کافی باشد. این مانیتورها معمولاً ارزان‌تر هستند و برای تجربه گیمینگ غیررقابتی عملکرد قابل قبولی ارائه می‌دهند. با این حال، در سال ۲۰۲۵، با پیشرفت فناوری و کاهش قیمت مانیتورهای پیشرفته، استانداردهای گیمینگ تغییر کرده است.
برای گیمرهای حرفه‌ای یا کسانی که بازی‌های رقابتی انجام می‌دهند، مانیتورهای ۱۲۰ هرتز به بالا توصیه می‌شود. این نرخ تازه‌سازی، تجربه‌ای روان‌تر ارائه می‌دهد و به گیمرها اجازه می‌دهد تا حرکات سریع و جزئیات را بهتر تشخیص دهند. مانیتورهای ۱۴۴ هرتز، ۱۶۵ هرتز و حتی ۲۴۰ هرتز در حال حاضر به استانداردهای رایج برای گیمینگ رقابتی تبدیل شده‌اند.
آیا هرتز بالاتر همیشه بهتر است؟
هرچند مانیتورهای با نرخ تازه‌سازی بالاتر تجربه بهتری ارائه می‌دهند، چند نکته مهم باید در نظر گرفته شود:
۱. سخت‌افزار سیستم: برای بهره‌برداری کامل از یک مانیتور ۱۴۴ هرتز یا بالاتر، کارت گرافیک و پردازنده شما باید قادر به تولید فریم‌های کافی (FPS) باشند. اگر سیستم شما نتواند فریم‌ریتی بالاتر از ۶۰ فریم در ثانیه تولید کند، خرید یک مانیتور ۲۴۰ هرتزی چندان منطقی نیست.
۲. نوع بازی: در بازی‌های تک‌نفره با گرافیک سنگین مانند Cyberpunk 2077، نرخ فریم بالا ممکن است به سختی قابل دستیابی باشد، حتی با سخت‌افزار قوی. در مقابل، بازی‌های رقابتی مانند CS2 یا Fortnite به نرخ فریم بالا وابسته هستند.
۳. رزولوشن مانیتور: مانیتورهای با رزولوشن بالاتر (مانند 4K) معمولاً نرخ تازه‌سازی کمتری نسبت به مانیتورهای 1080p یا 1440p ارائه می‌دهند، زیرا پردازش تصاویر با رزولوشن بالا به توان بیشتری نیاز دارد. بنابراین، باید بین کیفیت تصویر و نرخ تازه‌سازی تعادل برقرار کنید.
فناوری‌های مکمل هرتز
نرخ تازه‌سازی تنها عامل تعیین‌کننده در کیفیت مانیتور گیمینگ نیست. فناوری‌هایی مانند G-Sync (انویدیا) و FreeSync (AMD) به هماهنگی بین مانیتور و کارت گرافیک کمک می‌کنند تا از پارگی تصویر (Screen Tearing) جلوگیری شود.
این فناوری‌ها به‌ویژه در مانیتورهای با نرخ تازه‌سازی بالا اهمیت دارند. همچنین، زمان پاسخگویی (Response Time) که معمولاً در واحد میلی‌ثانیه (ms) اندازه‌گیری می‌شود، باید پایین باشد (ترجیحاً ۱ میلی‌ثانیه) تا از ایجاد شبح (Ghosting) در تصاویر جلوگیری شود.
مانیتورهای ۲۴۰ هرتز و بالاتر: آیا ارزشش را دارند؟
در سال ۲۰۲۵، مانیتورهای ۲۴۰ هرتز و حتی ۳۶۰ هرتز در بازار گیمینگ محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. این مانیتورها برای گیمرهای حرفه‌ای که در تورنمنت‌ها شرکت می‌کنند یا به دنبال مزیت رقابتی هستند، ایده‌آل هستند. با این حال، تفاوت بین ۱۴۴ هرتز و ۲۴۰ هرتز برای بسیاری از گیمرها ممکن است چندان محسوس نباشد، مگر اینکه سخت‌افزار قدرتمندی داشته باشند و به جزئیات بسیار حساس باشند. مانیتورهای ۵۰۰ هرتز نیز به تازگی معرفی شده‌اند، اما هنوز در دسترس عموم قرار نگرفته‌اند و بیشتر برای گیمرهای حرفه‌ای با سیستم‌های بسیار پیشرفته مناسب هستند.
توصیه برای انتخاب هرتز مناسب
برای انتخاب مانیتور گیمینگ با نرخ تازه‌سازی مناسب، به نکات زیر توجه کنید:
- گیمرهای معمولی: مانیتور ۶۰ تا ۱۲۰ هرتز با رزولوشن 1080p یا 1440p کافی است.
- گیمرهای نیمه‌حرفه‌ای: مانیتورهای ۱۴۴ تا ۱۶۵ هرتز با رزولوشن 1440p انتخابی متعادل برای اکثر بازی‌ها هستند.
- گیمرهای حرفه‌ای: مانیتورهای ۲۴۰ هرتز یا بالاتر با رزولوشن 1080p برای بازی‌های رقابتی ایده‌آل هستند.
- توجه به بودجه: مانیتورهای با نرخ تازه‌سازی بالا گران‌تر هستند. اگر بودجه محدودی دارید، یک مانیتور ۱۴۴ هرتزی با کیفیت خوب می‌تواند گزینه‌ای عالی باشد.
تاثیر هرتز بر سلامت چشم
مانیتورهای با نرخ تازه‌سازی بالاتر نه تنها تجربه گیمینگ را بهبود می‌بخشند، بلکه می‌توانند فشار بر چشم‌ها را کاهش دهند. نرخ تازه‌سازی پایین‌تر (مانند ۶۰ هرتز) ممکن است باعث لرزش تصویر (Flicker) شود که در طولانی‌مدت به خستگی چشم منجر می‌شود. مانیتورهای مدرن با فناوری‌های کاهش نور آبی و ضدلرزش، این مشکل را تا حد زیادی برطرف کرده‌اند.
مانیتورهای گیمینگ جدید ۲۰۲۵: پیشتازان فناوری نمایش
اینجا، به معرفی چهار مانیتور گیمینگ جدید و پیشرفته که در سال ۲۰۲۵ معرفی شده‌اند، می‌پردازیم. این مدل‌ها با فناوری‌های نوین و ویژگی‌های منحصربه‌فرد، تجربه گیمینگ را به سطحی جدید ارتقا می‌دهند.
| نام مانیتور | ویژگی کلیدی | مشخصات اصلی | چرا خاص است؟ | مناسب برای |
| Samsung Odyssey G6 (G60SF) | اولین OLED با ۵۰۰ هرتز | رزولوشن: ۱۴۴۰p (2560×1440) نرخ تازه‌سازی: ۵۰۰ هرتز پنل: QD-OLED زمان پاسخگویی: ۰.۰۳ میلی‌ثانیه پشتیبانی از G-Sync و FreeSync |
این مانیتور با نرخ تازه‌سازی ۵۰۰ هرتز، سریع‌ترین OLED جهان است و برای گیمرهای رقابتی طراحی شده. فناوری QD-OLED رنگ‌های زنده و کنتراست بی‌نظیر ارائه می‌دهد. | گیمرهای حرفه‌ای که به دنبال سرعت بی‌نظیر در بازی‌های FPS مانند Counter-Strike 2 هستند. |
| LG UltraGear 45GX950A | اولین ۵K2K اولتراواید | رزولوشن: ۵۱۲۰x۲۱۶۰ (۵K2K) نرخ تازه‌سازی: ۱۶۵ هرتز (قابلیت ۳۳۰ هرتز در ۱۰۸۰p) پنل: WOLED انحنای ۸۰۰R |
این مانیتور اولتراواید با رزولوشن ۵K2K و حالت دوگانه (Dual Mode) برای بازی‌های رقابتی و سینمایی ایده‌آل است. وضوح تصویر فوق‌العاده و انعطاف‌پذیری بی‌نظیر دارد. | گیمرهایی که به دنبال تجربه‌ای فراگیر و چندمنظوره (گیمینگ و تولید محتوا) هستند. |
| Acer Predator XB323QX | ۵K با G-Sync Pulsar | رزولوشن: ۵۱۲۰x۲۸۸۸ (۵K) نرخ تازه‌سازی: ۱۴۴ هرتز (۲۸۸ هرتز در ۱۴۴۰p) پنل: IPS پشتیبانی از G-Sync Pulsar |
این مانیتور با رزولوشن ۵K و فناوری G-Sync Pulsar، ترکیبی از کیفیت تصویر بالا و عملکرد روان را ارائه می‌دهد. مناسب برای گیمینگ و کارهای خلاقانه. | گیمرهای نیمه‌حرفه‌ای و تولیدکنندگان محتوا که به وضوح بالا نیاز دارند. |
| Koorui G7 | سریع‌ترین TN با ۷۵۰ هرتز | رزولوشن: ۱۰۸۰p (1920×1080) نرخ تازه‌سازی: ۷۵۰ هرتز پنل: TN رنگ: ۹۰٪ DCI-P3 |
این مانیتور با نرخ تازه‌سازی بی‌سابقه ۷۵۰ هرتز، برای گیمرهای حرفه‌ای طراحی شده که به کمترین تأخیر ممکن نیاز دارند، هرچند کیفیت رنگ TN محدودتر است. | گیمرهای esports که سرعت را به کیفیت تصویر ترجیح می‌دهند. |
- Samsung Odyssey G6: این مدل با فناوری ضد سوختگی (Burn-in Protection) و پشتیبانی از DisplayHDR True Black 400، برای گیمینگ طولانی‌مدت ایده‌آل است.
- LG UltraGear 45GX950A: قابلیت تنظیم انحنا و رزولوشن بالا، آن را برای multitasking و گیمینگ فراگیر مناسب می‌کند.
- Acer Predator XB323QX: فناوری G-Sync Pulsar تاخیر را به حداقل می‌رساند و برای بازی‌های سریع و سنگین مناسب است.
- Koorui G7: اگرچه پنل TN زاویه دید محدودتری دارد، اما سرعت بی‌نظیر آن برای رقابت‌های حرفه‌ای بی‌رقیب است.
توصیه برای خرید
قبل از خرید، مطمئن شوید که سیستم شما (کارت گرافیک و پردازنده) قادر به پشتیبانی از نرخ فریم متناسب با نرخ تازه‌سازی مانیتور است. همچنین، برای صرفه‌جویی در هزینه، می‌توانید در رویدادهای فروش مانند Computex 2025 یا بلک فرایدی به دنبال تخفیف باشید.
سوالات متداول درباره نرخ تازه‌سازی مانیتورهای گیمینگ
۱. آیا تفاوت بین ۱۴۴ هرتز و ۲۴۰ هرتز برای همه گیمرها قابل تشخیص است؟
پاسخ: خیر، تفاوت بین ۱۴۴ هرتز و ۲۴۰ هرتز برای گیمرهای معمولی ممکن است چندان محسوس نباشد، به‌ویژه اگر بازی‌های غیررقابتی انجام می‌دهند یا سخت‌افزار آن‌ها نرخ فریم بالایی تولید نمی‌کند. با این حال، گیمرهای حرفه‌ای، به‌ویژه در بازی‌های سریع مانند Valorant یا Apex Legends، می‌توانند از روان‌تر بودن حرکات و کاهش تاری تصویر در ۲۴۰ هرتز بهره‌مند شوند. برای تشخیص این تفاوت، باید چشمان حساسی داشته باشید و سخت‌افزار شما حداقل ۲۰۰ فریم در ثانیه تولید کند.
۲. آیا مانیتورهای ۶۰ هرتز هنوز برای گیمینگ مناسب هستند؟
پاسخ: در سال ۲۰۲۵، مانیتورهای ۶۰ هرتزی برای گیمینگ رقابتی توصیه نمی‌شوند، زیرا نمی‌توانند با سرعت و روانی مورد نیاز بازی‌های مدرن همگام شوند. با این حال، برای بازی‌های تک‌نفره با گرافیک سنگین (مانند The Witcher 4) یا گیمرهای معمولی با بودجه محدود، این مانیتورها همچنان قابل استفاده هستند، به شرطی که با فناوری‌هایی مانند FreeSync همراه باشند تا از پارگی تصویر جلوگیری شود.
۳. نرخ تازه‌سازی بالا چه تأثیری بر عمر باتری لپ‌تاپ‌های گیمینگ دارد؟
پاسخ: در لپ‌تاپ‌های گیمینگ، استفاده از نرخ تازه‌سازی بالا (مانند ۱۶۵ یا ۲۴۰ هرتز) مصرف باتری را افزایش می‌دهد، زیرا پردازشگر گرافیکی (GPU) باید فریم‌های بیشتری تولید کند. برای کاهش مصرف باتری، می‌توانید نرخ تازه‌سازی را در تنظیمات نمایشگر به ۶۰ هرتز کاهش دهید یا از حالت‌های نرخ تازه‌سازی متغیر (VRR) استفاده کنید که به طور خودکار نرخ را تنظیم می‌کنند. فناوری‌های جدید مانند NVIDIA Optimus 2.0 در سال ۲۰۲۵ این مشکل را تا حدی بهبود داده‌اند.
۴. آیا نرخ تازه‌سازی بالا برای کنسول‌های بازی اهمیت دارد؟
پاسخ: بله، اما به میزان محدودتری نسبت به PC. کنسول‌هایی مانند PS5 Pro و Xbox Series X در سال ۲۰۲۵ می‌توانند از مانیتورهای ۱۲۰ هرتز یا ۱۴۴ هرتز پشتیبانی کنند، اما اکثر بازی‌های کنسولی به ۶۰ یا ۱۲۰ فریم در ثانیه محدود هستند. بنابراین، خرید مانیتور ۲۴۰ هرتز یا بالاتر برای کنسول‌ها معمولاً ضروری نیست، مگر اینکه قصد استفاده دوگانه (کنسول و PC) داشته باشید.
۵. چگونه مطمئن شوم که مانیتورم واقعاً روی نرخ تازه‌سازی بالا کار می‌کند؟
پاسخ: برای اطمینان، مراحل زیر را دنبال کنید:
- در ویندوز، به مسیر Settings > System > Display > Advanced Display بروید و نرخ تازه‌سازی را بررسی کنید.
- از نرم‌افزارهای تست مانند UFO Test (موجود در مرورگر) استفاده کنید تا نرخ تازه‌سازی واقعی را ببینید.
- مطمئن شوید کابل HDMI یا DisplayPort شما از نسخه‌های جدید (مانند HDMI 2.1 یا DisplayPort 2.0) است که از نرخ‌های بالا پشتیبانی می‌کنند.
- درایورهای کارت گرافیک را به‌روز کنید تا از مشکلات نرم‌افزاری جلوگیری شود.
۶. آیا نرخ تازه‌سازی بالا باعث افزایش تأخیر ورودی (Input Lag) می‌شود؟
پاسخ: خیر، نرخ تازه‌سازی بالا معمولاً تأخیر ورودی را کاهش می‌دهد، زیرا تصاویر سریع‌تر به‌روزرسانی می‌شوند. با این حال، اگر مانیتور از فناوری‌های قدیمی استفاده کند یا تنظیمات نادرستی (مانند پردازش بیش از حد تصویر) داشته باشد، ممکن است تأخیر افزایش یابد. انتخاب مانیتور با زمان پاسخگویی پایین (۱ میلی‌ثانیه) و فعال‌سازی حالت گیمینگ در تنظیمات مانیتور این مشکل را برطرف می‌کند.
۷. مانیتورهای با نرخ تازه‌سازی بالا برای چشم مضر هستند؟
پاسخ: خیر، مانیتورهای مدرن با نرخ تازه‌سازی بالا (۱۴۴ هرتز و بیشتر) معمولاً برای چشم راحت‌تر هستند، زیرا لرزش تصویر (Flicker) را کاهش می‌دهند. بسیاری از مدل‌های ۲۰۲۵ از فناوری‌های ضدلرزش و کاهش نور آبی (مانند TÜV Rheinland Certified) استفاده می‌کنند که خستگی چشم را به حداقل می‌رساند. با این حال، تنظیم روشنایی مناسب و استراحت منظم همچنان توصیه می‌شود.
۸. آیا ارزش دارد برای مانیتورهای ۵۰۰ هرتز یا بالاتر صبر کنیم؟
پاسخ: مانیتورهای ۵۰۰ هرتز و بالاتر (مانند Samsung Odyssey G6 یا Koorui G7) در سال ۲۰۲۵ معرفی شده‌اند، اما هنوز گران و کمیاب هستند. این مانیتورها برای گیمرهای حرفه‌ای esports طراحی شده‌اند و برای اکثر کاربران، مانیتورهای ۱۴۴ یا ۲۴۰ هرتز کافی هستند. اگر بودجه محدودی دارید یا سیستم شما نرخ فریم بسیار بالا تولید نمی‌کند، صبر کردن برای کاهش قیمت این مانیتورها منطقی‌تر است.
۹. چگونه نرخ تازه‌سازی را با بودجه محدود بهینه کنیم؟
پاسخ: برای گیمرهای با بودجه محدود:
- مانیتورهای ۱۴۴ هرتز یا ۱۶۵ هرتز با پنل IPS یا VA انتخاب کنید که قیمت مناسب‌تری دارند.
- از فناوری‌های VRR (مانند FreeSync) برای بهبود تجربه در نرخ فریم پایین‌تر استفاده کنید.
- به جای رزولوشن ۴K، به سراغ ۱۴۴۰p یا ۱۰۸۰p بروید تا فشار کمتری روی سخت‌افزار باشد.
- در رویدادهای فروش ۲۰۲۵ (مانند بلک فرایدی یا Amazon Prime Day) به دنبال مدل‌های برندهای معتبر مانند MSI، AOC یا BenQ باشید.
۱۰. آیا نوع پنل (IPS، TN، OLED) روی تجربه نرخ تازه‌سازی تأثیر می‌گذارد؟
پاسخ: بله، نوع پنل تأثیر زیادی دارد:
- TN: سریع‌ترین زمان پاسخگویی (۱ میلی‌ثانیه) و نرخ تازه‌سازی بالا (تا ۷۵۰ هرتز)، اما زاویه دید و کیفیت رنگ محدود.
- IPS: تعادل بین سرعت، کیفیت رنگ و زاویه دید؛ مناسب برای اکثر گیمرها (تا ۳۶۰ هرتز).
- OLED: بهترین کنتراست و زمان پاسخگویی (۰.۰۳ میلی‌ثانیه)، ایده‌آل برای نرخ‌های بالا (تا ۵۰۰ هرتز)، اما گران‌تر. برای گیمینگ رقابتی، TN یا OLED بهتر است؛ برای تجربه همه‌جانبه، IPS یا OLED توصیه می‌شود.
نتیجه‌گیری
انتخاب مانیتور گیمینگ با نرخ تازه‌سازی مناسب، کلید تجربه‌ای روان و لذت‌بخش در بازی‌هاست. در سال ۲۰۲۵، مانیتورهای ۱۴۴ تا ۲۴۰ هرتز برای اکثر گیمرها، از مبتدی تا نیمه‌حرفه‌ای، گزینه‌ای ایده‌آل هستند، در حالی که مدل‌های ۵۰۰ هرتز و بالاتر برای حرفه‌ای‌های esports طراحی شده‌اند.
فناوری‌هایی مانند VRR، OLED و حالت‌های دوگانه، عملکرد را بهبود می‌بخشند، اما هماهنگی با سخت‌افزار سیستم و نوع بازی اهمیت زیادی دارد. با در نظر گرفتن بودجه، نیازها و بهینه‌سازی تنظیمات، می‌توانید مانیتوری انتخاب کنید که نه تنها عملکرد شما را در بازی ارتقا دهد، بلکه تجربه‌ای بصری بی‌نظیر و راحت برای چشمانتان فراهم کند.
